Definecilikte Yüzey Araştırması Nasıl Yapılır?

Definecilik ve arkeolojide kazı öncesindeki ilk aşama yüzey araştırması çalışmasıdır. Yüzey araştırmasında bulunan bulgular değerlendirilerek işe başlanır. Detaylı bir yüzey araştırması kazıda kolaylık sağlar. İnsanlar yaşadıkları topraklarda iz bırakırlar. Orijinal doğaya yapılan her bir müdahale bir iz, bir tabaka oluşturur. Bu tabakaların üzerinde ne kadar zaman geçerse geçsin orijinal doğaya göre farklılık gösterir.

Müdahale edilmiş ve orjinali bozulmuş tabaka üzerinde yetişen bitki boyları sap kalınlıkları, köklerin kalınlıkları orijinal tabii katmana göre farklı olur. Yumuşaktır kolay ve rahat kazılır. Yine insanlar tarafında müdahale edilmiş kayaların yüzeylerinde oluşan yosun tabakası açık renkli ve gençtir. Şahıs gömüleri ve kaya mezarları direkt olarak kaya içine yapıldığından kayaların yüzeyinde oluşan farklı tabakalar titizlikle incelenmelidir. Bu tür yerlerde kapatılan kaya etrafında kirli beyaz yada yeşilimsi renkte bir katman oluşur.

Yer altına gömülen muhtelif madenler (altın hariç) zaman içinde yanar ve gaz oluşturur, bu gaz yer yüzüne çıkmak için üst katmanları zorlar ve katmanın zayıf noktasına sızarak atmosfere dağılır. Bu tür gazın sızdığı yerde bitki tabakası farklı olur, toprak yapısı çorak gibidir. Erken sararır, erken kurur kurumasa bile renkleri sarıya yakın yeşillikte olur. Kışın kar yağdığı zamanlar yüzeysel araştırma yapmak çoğu zaman başarıya götürür. Toprak yüzeyine sızan gaz karın erken erimesine yada karın tutmamasına neden olur. Kar tutsa bile çevresine göre geç tutar, erken erir. Doğal tabakaya göre farklılık oluşturan her bir tabaka bulgu birer ip ucudur. Bu ip uçlarının sağlıklı bir biçimde değerlendirilmesi gerekir.

Definecilik kolay bir iş değildir. Bilgi, tecrübe ve titiz bir çalışma ister. Bu nedenle araştırma yapılan alanlar üzerinde orijinal doğaya aykırı olan, insanların müdahalesi sonucunda oluşan katmanlara odaklanmalıdır.